Hoogrisicogroepen
Groepen die een relatief hoog risico hebben op het vormen van suïcidale gedachten zijn onder meer:
- uitkeringsgerechtigden
- werkenden met een laag inkomen
- werkenden met onzekerheid over hun gezondheid
Deze groepen hebben vaak ook langdurig schulden. Bij alleenstaanden versterken schulden het isolement en gevoelens van eenzaamheid. In een gezinssituatie komen relaties onder druk te staan. Ook mensen die werken als uitzendkracht, in de bouw of in de vervoerssector, of in de metaal en technische industrie lopen een groter risico op suïcidaliteit. Lees ook de informatie in de Factsheet voor het sociaaleconomisch domein.
Hoogrisicosectoren
Vanwege het relatief hoge risico op suïcidale gedachten is het belangrijk om signalering en preventie te stimuleren bij instanties en beroepsgroepen die veelal in aanraking komen met deze risicogroepen, zoals het UWV, Loket Werk en Inkomen, deurwaarders voor belastingen en gerechtsdeurwaarders, woningcorporaties, reguliere banken en Gemeentelijke Kredietbanken en schuldhulporganisaties, maar ook HR medewerkers en bedrijfsmaatschappelijk werk.
Risicomomenten
Er zijn bepaalde momenten waarbij het risico op zelfmoord sterk toeneemt. Besluitvorming die een afwijzing bevat voor een klant is een belangrijk moment waarop zelfmoord aan de orde kan komen, dan wel een meer ernstige of acute vorm aan kan nemen. Ook op andere ‘transitiemomenten’ zijn mensen extra kwetsbaar en is het risico op zelfmoord hoger dan normaal. Denk hierbij aan:
- Huisuitzetting
- Terugkomen in de thuissituatie na een opname, behandeling, TBS of detentie
- Verlies van baan, thuis komen te zitten
- Echtscheiding, verlies van partner
- Stopzetten omgangsregeling kinderen
- Afwijzing voor een schuldenregeling
- Tussentijdse, negatieve beëindiging van een schuldenregeling
- Alles weer zelf moeten doen na het einde van een schuldenregeling
- Einde beschermingsbewind
- Een eerste eigen woning na een periode van dak- of thuisloos te zijn geweest
- Faillissement, verlies van eigen bedrijf
- Armoedeval, drastische terugval in inkomen
Daarnaast zijn er ook gebeurtenissen en omstandigheden die de kans vergroten dat iemand zelfmoord pleegt:
- Eerdere zelfmoordpogingen
- Schulden, in combinatie met psychiatrische problemen, depressie of verslaving
- Het hebben van een arbeidsongeschiktheids- of een bijstandsuitkering
- Verlieservaringen, zoals verlies van baan, eigen bedrijf, partner, status, of financiële mogelijkheden door schulden
- Verandering van medicatie (denk bijvoorbeeld aan antidepressiva)
- Uitzichtloze, onoplosbare situaties, bijvoorbeeld door fraude of niet saneerbare boetes
- Geslacht: mannen plegen ruim twee keer zo vaak zelfmoord als vrouwen
- Sociaal isolement, het ontbreken van steun van familie of vrienden
- Stemmingswisselingen
- Agressie en boosheid