Suicidepreventie in verkiezingsprogramma's 2025

Oproep

Partij	Type	Paginanummer	Verwijzing
D66	Verkiezingsprogramma	VKP p. 38-39	Veel mensen kampen met mentale problemen, die in sommige gevallen zelfs leiden tot (een wens tot) zelfdoding. Daarom wil D66 brede aandacht voor mentale gezondheid en investeren in psychologische hulp. Het gesprek over mentale gezondheid stimuleren we, om zo taboes te doorbreken en suïcides te voorkomen. Daarbij is er oog voor bijvoorbeeld verschillen in cultuur, leeftijd, gender en achtergrond.
	Uitvoeringsprogramma	UP p. 19	Psychisch geweld wordt strafbaar. Bij signalen van ernstige dreiging krijgen gewelddadige (ex)partners een tijdelijk huisverbod, gepaard met (mentale) zorg. Wanneer daders van femicide zelfmoord plegen, vindt nu geen strafrechtelijk onderzoek plaats en blijven nabestaanden met vragen zitten. D66 is daarom voorstander van reviews – naar voorbeeld van Portugal en Engeland – waarin de zaak toch wordt onderzocht, buiten het strafrecht.
		UP p. 60	Suïcidepreventie vraagt om brede maatschappelijke inzet. D66 investeert daarom in structurele inzet en middelen voor de implementatie van de Wet integrale suïcidepreventie via gemeenten en ministeries; onder andere via de Landelijke Nota Gezondheidsbeleid en de Landelijke Agenda Suïcidepreventie en meerjarig onderzoek.
		UP p. 60	Veel mensen kampen met mentale problemen, die in sommige gevallen zelfs leiden tot (een wens tot) zelfdoding. Daarom wil D66 brede aandacht voor mentale gezondheid en investeren in psychologische hulp. Het gesprek over mentale gezondheid stimuleren we, om zo taboes te doorbreken en suïcides te voorkomen. Daarbij is er oog voor bijvoorbeeld verschillen in cultuur, leeftijd, gender en achtergrond.
PVV			Voor Wet integrale suïcidepreventie gestemd, niet in programma
VVD	Verkiezingsprogramma	p. 77	We versterken de aanpak van suïcidepreventie en mentale gezondheid, door ggz, huisartsen, onderwijs, wijkteams, sportverenigingen en andere partijen meer samen te laten werken. 24/7-crisiszorg is hierin een belangrijke schakel.
	Kieswijzer mentale gezondheid	p. 74	Standpunt van VVD (in Kieswijzer mentale gezondheid) De eerste opvang voor als mensen mentale problemen hebben, is de eigen omgeving. Familie en vrienden kunnen en willen hierin waar mogelijk een rol spelen. De eigen omgeving kan echter niet alle hulpvragen oplossen. Om hierbij te helpen moeten ggz, huisartsen, onderwijs, sportverenigingen en andere partijen samenwerken om de persoon waar het om gaat zo laagdrempelig mogelijk te helpen. Soms is er sprake van een crisissituatie, waarbij deze laagdrempelige hulp simpelweg niet meer voldoet. Dan zorgen we ervoor dat er 24/7-crisiszorg beschikbaar is. Zo zorgen we ervoor dat mensen zo goed en laagdrempelig mogelijk worden geholpen.
GL/PvdA	Verkiezingsprogramma	p. 122	Nabestaanden: De rouw van nabestaanden bij dodelijk geweld of een suïcide is intens en complex. De gevolgen van zo’n verlies zijn ingrijpend. We zorgen voor aandacht en nazorg voor nabestaanden en hun omgeving.
		p. 159	We zorgen voor voldoende laagdrempelig aanbod en stoppen met het onnodig medicaliseren van mentale problemen door hulp ook beschikbaar te laten zijn zonder diagnose of stoornis. We implementeren de Wet integrale suïcidepreventie via ministeries en gemeenten. We zorgen voor voldoende middelen voor gemeenten en voor een bereikbare hulplijn, ook bij groei.
	Kieswijzer mentale gezondheid	p. 122	Standpunt van GroenLinks/PvdA (in Kieswijzer mentale gezondheid) GroenLinks-PvdA was één van de mede-indieners van de initiatiefwet ‘Wet integrale suïcidepreventie’. Vanaf het begin hebben we meegedacht en meegeschreven met de wet. Het is belangrijk, want elke dag overlijden gemiddeld vijf mensen door suïcide. Suïcide is ook de nummer één doodsoorzaak onder jongeren van 10 tot 30 jaar. Tot nu toe was het beleid voor suïcidepreventie teveel afhankelijk van een Kamerlid of lokaal raadslid die er aandacht voor vroeg. Ook werd er steeds tijdelijk geld voor vrijgemaakt. Door het aannemen van het wetsvoorstel wordt suïcidepreventie nu een wettelijke overheidstaak zowel op landelijk als lokaal niveau. Het is belangrijk dat de wet nu voortvarend wordt uitgevoerd via ministeries en gemeenten. Wij zorgen voor voldoende middelen voor gemeenten hiervoor en voor een bereikbare hulplijn voor mensen die dat nodig hebben.
CDA	Kieswijzer mentale gezondheid		Standpunt van CDA Het CDA was een van de initiatiefnemers van de initiatiefwet voor integrale suïcidepreventie. Daarmee hebben gemeenten een wettelijke taak gekregen om lokaal beleid te voeren om suïcide te voorkomen. Dat is een belangrijke eerste stap. Elke dag zijn er ongeveer 5 suïcidegevallen. Dat komt neer op meer dan 1.900 suïcides per jaar. Het is ook doodsoorzaak nummer 1 onder jongeren. Dit zijn schokkende cijfers en des te meer redenen om de preventie echt op orde te hebben, op een structurele en integrale basis. Het komt nu aan op een goede uitvoering van de wet in de praktijk en het CDA zal zich daarvoor inzetten. Het CDA heeft eerder specifiek aandacht gevraagd voor de relatie tussen gokverslaving en suïcide en psychische problematiek onder politieagenten en veteranen. Ook is het enorm belangrijk dat gemeenten hun ervaringen en kennis onderling delen, zodat we leren van goede voorbeelden uit de praktijk.
JA21			Voor Wet integrale suïcidepreventie gestemd, niet in programma opgenomen
BBB	Kieswijzer mentale gezondheid		Standpunt van BBB (in Kieswijzer mentale gezondheid) Suïcide is een ingrijpend maatschappelijk probleem dat jaarlijks duizenden levens en families raakt. BBB vindt dat niemand er alleen voor mag staan. Daarom was BBB mede-indiener van de Wet integrale suïcidepreventie. Deze wet maakt van suïcidepreventie een structurele overheidstaak, zowel landelijk als lokaal. Gemeenten worden verplicht om lokaal beleid te voeren, en er komt een wettelijke basis voor de hulplijn 113. Deze wet sluit goed aan bij onze kernwaarden: nabijheid, menselijke maat en zorg die werkt. BBB zet zich in voor betere mentale ondersteuning in de buurt, op school en bij sportclubs, en voor samenwerking tussen gemeenten, zorg en sociaal domein. Vroegsignalering en snelle hulp zijn essentieel om mensen met suïcidale gedachten tijdig te bereiken. Daarnaast heeft BBB zich actief ingezet voor het behoud van het Taboer-platform, dat zich richt op het bespreekbaar maken van mentale problemen in de agrarische sector. Taboer speelt een belangrijke rol in het bieden van eerste hulp en doorverwijzing, juist voor een doelgroep die vaak onder de radar blijft. BBB ziet suïcidepreventie als een taak van de hele samenleving. Daarom willen we dat gemeenten, scholen, werkgevers, verenigingen én sectorgerichte initiatieven zoals Taboer actief betrokken worden bij het herkennen en bespreekbaar maken van suïcidale signalen. BBB staat voor een samenleving die naar elkaar omziet.
DENK			Voor Wet integrale suïcidepreventie gestemd, niet in programma opgenomen
SGP	Verkiezingsprogramma	p. 21	De SGP wil dat personen of organisaties die informatie over zelfmoordmethoden verstrekken strafbaar worden gesteld.
		p. 28-30	De SGP wil dat de STORM-aanpak breed geïmplementeerd wordt in het onderwijs.
			Er moeten voldoende middelen zijn (landelijk en lokaal) voor een goede uitvoering van de Wet integrale suïcidepreventie.
			De overheid moet de ambitie hebben om het aantal suïcides terug te dringen tot nul.
			Er komt een kabinetsbrede aanpak en financiering van suïcidepreventie.
			Privacywetgeving die hulp aan suïcidale personen in de weg staat, wordt aangepast.
			Aan nabestaanden van suïcide wordt voortaan altijd professionele nazorg aangeboden.
PVDD	Verkiezingsprogramma	p. 84	Een aanpak voor suïcidepreventie, in onderwijs, zorg en op sociaaleconomisch terrein, is nodig om het aantal zelfdodingen terug te dringen. Suïcidepreventie wordt daarnaast wettelijk geborgd, met extra aandacht voor neurodivergente en LHBTIQA+-personen.
CU	Verkiezingsprogramma	p. 47	Suïcide is de belangrijkste doodsoorzaak onder jongeren en ook boeren en mannen zijn oververtegenwoordigd in de suïcidecijfers. In totaal verliezen we ruim 1.800 mensen per jaar aan suïcide. Dat is een diep verlies voor de naasten van deze mensen en voor de samenleving als geheel. Suïcidepreventie is een opgave voor de hele maatschappij: van de GGZ, tot onderwijs en werkgevers. De landelijke en gemeentelijke overheid nemen het voortouw in integraal beleid voor suïcidepreventie, samen met andere sectoren. Daar moeten voldoende middelen voor beschikbaar zijn. De hulplijn 113 blijft bereikbaar, ook bij een groeiende hulpvraag.
SP			Mede-indiener wetsvoorstel
Volt	Verkiezingsprogramma	p. 62	Het is belangrijk dat de overheid een regiefunctie heeft in het borgen van suïcidepreventie voor de lange termijn, ook via wetgeving. We investeren in het bereikbaar houden van de hulplijn en in een verstevigde aanpak via de vierde Landelijke Agenda Suïcidepreventie.