Geen toename in totaal aantal suïcides, extra aandacht voor jongeren noodzakelijk
Over de periode tot en met april 2021 is er geen toename van het totaal aantal suïcides in Nederland geconstateerd.1 Echter de commissie ziet dat het aantal jongeren tot 30 jaar dat door zelfdoding stierf in januari en februari van 2021 hoger is dan in dezelfde maanden in eerdere jaren. Een verdere uitsplitsing wijst uit dat de toename zit in de jongvolwassenen van 20-29 jaar. Dit is een zorgwekkend en verdrietig signaal.
Er zijn altijd kleine fluctuaties, maar wat we in januari en februari van dit jaar zien overstijgt deze normale fluctuaties. Omdat we nog geen nadere informatie hebben over individuele gevallen kunnen we nu nog niet duiden waar dit mee te maken heeft. Als eenzaamheid en depressieve gevoelens versterkt worden dan kan suïcide als de enige uitweg lijken. Juist in deze leeftijdsfase is het onderlinge contact tijdens opleiding en werk cruciaal voor het ontwikkelen van een zelfstandige, volwassen identiteit.
”Een nadere duiding is op korte termijn nodig om vast te stellen wat mogelijke oorzaken kunnen zijn van deze stijging. We weten dat bij suïcide zelden sprake is van één oorzaak. Daarom is het voorkomen van suïcide complex. Het is goed dat we nu een landelijke monitor hebben zodat we zo vroeg mogelijk kunnen signaleren of er een verandering is in het aantal suïcides.” Renske Gilissen, manager onderzoek 113 Zelfmoordpreventie en voorzitter CANS.
Het feit dat deze toename nu al opgemerkt is geeft de mogelijkheid om op korte termijn actie te ondernemen om hopelijk te voorkomen dat deze trend zich voortzet. Met dit doel heeft afgelopen donderdag op verzoek van 113 Zelfmoordpreventie een overleg plaatsgevonden. Tijdens dit overleg zijn met samenwerkende partners (NLggz, NVvP, NVK, MIND, NVSHA, VO-raad, IGJ, ProRail, NS, Jeugdzorg, Levvel, NZ, VU Amsterdam ECIO en VH) korte termijn acties besproken gericht op de preventie van suïcide onder jongeren. Deze acties staan in het verlengde van de acties die beschreven staan in de bestaande Landelijke Agenda Suïcidepreventie waarbij met 45 partijen gewerkt wordt aan een integrale aanpak om het aantal suïcides terug te dringen.
CANS
De CANS is opgericht door 113 Zelfmoordpreventie en bestaat uit leden vanuit het Registratienetwerk Forensische Geneeskunde, Nationale Politie, ProRail, NS, IGJ, de Nederlandse ggz, initiatiefgroep Zero Suïcide, FARR, GGD Brabant-Zuidoost, Supranet GGZ, vakgroep Forensische Geneeskunde GGD GHOR NL, 113 netwerk ziekenhuizen en 113 Zelfmoordpreventie.
1 De commissie hanteert een stoplichtmethode, waarbij maandelijkse suïcidecijfers de classificatie rood (=zorgelijk), oranje, geel en groen krijgen. De classificatie rood wordt gegeven wanneer de incidentie van suïcide (het aantal suïcides relatief ten opzichte van de omvang van de populatie) in een maand de 95ste percentielwaarde overschrijdt. Dit betekent dat de incidentie in die maand hoger is vergeleken met de incidentie per maand in eerdere jaren (2013 t/m 2019; sterftecijfer is hoger dan 95% van de andere maanden). Voor jongeren tot 30 jaar waren de maanden januari en februari 2021 rood.
Commissie Actuele Nederlandse Suïcideregistratie (CANS)
De commissie bestaat uit:
- Het Registratienetwerk Forensische Geneeskunde
- Nationale Politie
- ProRail
- NS
- IGJ
- de Nederlandse ggz
- initiatiefgroep Zero Suicide
- FARR
- GGD Brabant-Zuidoost
- Supranet GGZ
- Vakgroep Forensische Geneeskunde GGD GHOR NL
- LOT-C
- Landelijk netwerk ziekenhuizen
- 113 Zelfmoordpreventie
Contact
Voor aanvullende vragen of informatie, neem contact op met Dr. Renske Gilissen, Manager Onderzoek 113 Zelfmoordpreventie, voorzitter van de Commissie Actuele Nederlandse Suïcideregistratie, via R.Gilissen@113.nl.
1 De Commissie vergelijkt de aantallen suïcides in Nederland per maand sinds de start van de Coronacrisis met de aantallen per maand in eerdere jaren (vanaf 2015). Een toename wordt geconstateerd als het aantal in een maand de 95stepercentielwaarde overschrijdt, die bepaald is op basis van het historisch beloop.
2 Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek. Er zijn nog geen cijfers naar geslacht en leeftijdsgroepen over de maanden november 2020-januari 2021 beschikbaar.