Vanmorgen deelde het Centraal Bureau voor de Statistiek de cijfers rondom zelfdoding van het afgelopen jaar. In 2022 maakten 1916 mensen een einde aan hun leven, 54 meer dan in 2021. Dat zijn gemiddeld ruim vijf zelfdodingen per dag. Sinds 2018 is het aantal zelfdodingen per 100 duizend inwoners stabiel. Bij jongeren onder de 30 jaar is zelfdoding de meest voorkomende doodsoorzaak. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over zelfdodingen. Ruim twee keer zo veel mannen (1.315) als vrouwen (601) maakten in 2022 een einde aan hun leven. Onder vrouwen is het aantal zelfdodingen sinds 2018 iets gedaald, onder mannen nam het licht toe.
Zelfdodingscijfer stabiel sinds 2018
Met 10,8 zelfdodingen per 100 duizend inwoners (2022) laat het zelfdodingscijfer sinds 2018 geen grote veranderingen zien. In dit zelfdodingscijfer is rekening gehouden met de bevolkingsgroei en de vergrijzing, zodat verschillende jaren met elkaar kunnen worden vergeleken. In 1984 was het zelfdodingscijfer met 14,7 per 100 duizend mensen het hoogst sinds 1970.
Zelfdoding belangrijkste doodsoorzaak jongeren tot 30 jaar
Van alle tieners die in 2022 overleden, overleed 1 op de 5 aan zelfdoding. Dat is vaker dan aan verkeersongevallen of kanker. Ook bij twintigers was zelfdoding de belangrijkste doodsoorzaak, en ging het bij 1 op de 3 sterfgevallen om zelfdoding. Eerder veroorzaakten verkeersongevallen de meeste sterfte onder jongeren onder de 30 jaar.
Van de tieners die in 1970 overleden, was bij 44 procent een verkeersongeval de doodsoorzaak en zelfdoding bij nog geen 3 procent. Bij de twintigers die in 1970 stierven was in 37 procent van de gevallen een verkeersongeluk de reden van overlijden en stierf bijna 8 procent door zelfdoding. Niet alleen nam het aantal zelfdodingen toe, maar er stierven ook steeds minder jongeren onder de 30 jaar bij verkeersongevallen: 1.137 in 1970 tegen 130 in 2022.
De oplossing ligt in de samenleving
Om het suïcidecijfer te laten dalen is volgens 113 de hele samenleving aan zet. Iedereen kan helpen. Zo kunnen alle Nederlanders die vermoeden dat het niet goed gaat met iemand een gesprek starten. Dat is spannend, maar iedereen kan het leren. De schaamte rondom suïcidale gedachten is vaak groot, een gesprek waarin deze gedachten concreet benoemd worden geeft verlichting en kan het begin zijn van verbetering. Er is een speciale online training ontwikkeld die iedereen in Nederland leert hoe zo’n gesprek gevoerd kan worden. Afgelopen januari ging de campagne Ik Ben Er Nog live met als doel dat ouders en professionals de gratis jongeren variant van de training volgen.
En via 1K Z1E J3 loopt een campagne waarin praten over mentale gezondheid en suïcidale gedachten via openbare bankjes wordt gestimuleerd. Sinds september 2022 staan er door heel Nederland al meer dan 1000 bankjes, die ruimte bieden voor een goed gesprek, waarin je iemand écht ziet.
Professionals die in contact staan met kwetsbare doelgroepen kunnen een gatekeeperstraining volgen. Zij leren dan hoe je zelfdodingsgedachten herkent en bespreekbaar maakt, hoe je de veiligheid inschat en de ander kan stimuleren om hulp te zoeken. Via campagnes wordt gestimuleerd dat zulke trainingen worden gevolgd. Omdat voor maar liefst 1 op de 6 mensen die suïcide pleegt geldproblemen de directe aanleiding zijn, is begin dit jaar een bewustwordingscampagne gestart die gericht is op het trainen van professionals en vrijwilligers die werken met mensen met schulden.
Naast trainingen lopen er ook andere projecten om suïcidaliteit zo vroeg mogelijk te signaleren. Om een depressie of suïcide bij jongeren vóór te zijn is de STORM aanpak voor scholen ontwikkeld. Onlangs werd bekend gemaakt dat STORM uitbreidt en dat de regio Nijmegen, Groningen en Zuidoost-Brabant de aanpak gaan gebruiken op scholen.
Tot slot zijn er de zorgprofessionals die veiligheid en goede zorg kunnen bieden aan mensen die kampen met suïcidaliteit. In de Landelijke Agenda Suïcide Preventie draaien speciale projecten die zich richten op de zorg. Een voorbeeld hiervan is het project om binnen het jeugddomein dezelfde werkwijze van suïcidepreventie toe te passen en als een groot netwerk samen op te trekken. Een ander voorbeeld hiervan is de toolkit voor ggz professionals die praktische ondersteuning biedt bij de behandeling van cliënten met suïcidaliteit.
Wil je meer lezen over deze en andere initiatieven, kijk dan op www.samenmindersuicide.nl.
-
Praten over zelfdoding kan 24/7 gratis en anoniem: chat via www.113.nl, bel 113 of bel gratis 0800-0113.
-
Kijk op HoudMoed.nl voor verhalen van Hoop en Moed en kom hier in contact met lotgenoten, naasten en nabestaanden.