Zondag 20 juni is het Vaderdag. Een dag waarop veel vaders extra in het zonnetje worden gezet. Dat klinkt positief en dat is het ook, maar niet voor iedereen is deze dag vrolijk en fijn. Wat als je je vader bent verloren door zelfdoding of wat als je geen contact meer hebt met je vader? En hoe zit het met de vaders die zelf heel depressief zijn of zijn geweest? Speciaal voor Vaderdag publiceren we de komende dagen een reeks interviews met vaders, kinderen en nabestaanden. Vandaag het verhaal van Jasper, alleenstaand vader die het leven op een dag niet meer zag zitten.
Jasper is 31 jaar oud en vrijwel fulltime alleenstaand vader. In essentie betekent dit dat zijn dochter het grootste deel van de tijd bij hem woont en in de vakanties bij haar mama is. Haar moeder is geëmigreerd en na een aantal rechtszaken is besloten hun dochter het grootste deel bij hem komt wonen. Daarnaast werkt Jasper 32 uur per week in het openbaar vervoer en schrijft hij verhalen. Het is een druk leven. Zeker omdat hij naast alles ook nog een sociaal leven probeert te onderhouden. Sommige dagen wordt hij daarom een beetje geleefd. Als de kleine bij haar moeder is, probeert hij zichzelf dan weer wat op te laden. Dat was dit jaar wel even een uitdaging met corona en de reisrestricties.
Het leven vóór de depressie
Mijn leven voor mijn depressie was een stuk zorgelozer. Ik stond heel anders in het leven. Natuurlijk ging het niet perfect, want ik was op mijn zesentwintigste al gescheiden en alleenstaand vader, maar er waren geen conflicten in mijn leven en ik had het gevoel dat ik de wereld wel aan kon. Ik zag mijn vrienden veel, mijn familie ook en had genoeg ruimte om al mijn hobby's te doen. Gamen, bordspelletjes en schrijven. Een jonge vader, maar met de wereld aan mijn voeten.
Dit voelt niet goed...
De eerste keer dat ik echt begon te merken dat ik niet lekker in mijn vel zat, was toen de deurwaarder aan de deur stond met een pak papier en de melding dat ik voor de rechtbank moest komen. Dat was het moment dat het zo tastbaar werd. Ik wist wel dat de moeder van mijn dochter - mijn ex - wilde emigreren, maar ik had het altijd een beetje weggeduwd. Alsof het wel over zou waaien. Dat waaide het niet. Ze zou écht gaan verhuizen. Het hielp niet dat ik in die periode met enige regelmaat kreeg te horen dat 'een kind bij de moeder hoorde' of iets wat daarop leek. Ik voelde me zo nutteloos. Alsof ik überhaupt niet meetelde in het leven van mijn dochter.
Het moment dat ik echt alle moed verloor was na de uitspraak van de eerste zitting. Mijn dochter zou tijdelijk een aantal weken meegaan naar het land waar haar moeder zou gaan wonen. Mijn wereld stortte in. Ik voelde me zo machteloos. Het was de bevestiging dat ik als vader gewoon niets betekende. Vanaf dat moment schoot de gedachte steeds vaker door mijn hoofd. 'Wat als ik *er gewoon een einde aan maak*?
De donkerste periode
Wat volgde waren jaren van rechtszaken. Ik heb meer rechtszaken gehad dan ik op een hand kan tellen. Het leek zo eindeloos. Alsof dit nooit zou stoppen. Alsof de rest van mijn leven zou bestaan uit rechtszaken én de rekeningen die erbij kwamen kijken. Rekeningen waardoor ik financieel ook een strop om kreeg. Het gevoel alsof ik geen lucht kreeg, maar dan continu. Tussen de zaken zat best veel tijd en in die tijd zonderde ik me vooral af.
Ik bereidde me voor op de zaken, werkte en probeerde zo goed als dat ging te slapen, maar ik ontkwam niet aan de gedachte: 'Als ik er nu mee stop, dan is het klaar. Dan hoef ik niet meer. Dan is het einde hier.' Het leek zo aanlokkelijk, want alles zag er eindeloos uit. Mijn bankrekening was leeg, mijn energie raakte op en de rechtszaken zorgden voor een hoeveelheid stress die ik niet kende. Het oncontroleerbaar trillen in aanloop naar de zaken. Niet kunnen eten. Ik wist het niet meer. Ik overzag niet meer dat er een leven zou zijn buiten dit. Dat er een leven zou zijn na dit.
Mannen die praten over gevoelens
Praten over gevoelens is moeilijk voor mannen. Een vriend zei me ooit eens voor de grap: 'Janken doe je maar bij je vriendin'. We lachten erom. Ik had geen vriendin om bij te janken. Het was een beetje hoe het ging. Ik vond wel heel fijne afleiding bij vrienden. We deden leuke dingen en dat zorgde ervoor dat ik even niet dacht aan de eindeloosheid. Ook familie zorgde voor afleiding. Mijn gevoel zette ik vooral op papier. Schrijven is altijd een uitlaatklep geweest. De woorden raakten me soms hard terwijl ik ze neerzette, dan stroomden de tranen over mijn gezicht tot ik niet meer kon schrijven doordat ik nauwelijks nog kon zien.
Pas nadat ik een jaar lang verzwegen had wat ik dacht, begon ik te praten met vrienden. Ik begon te zeggen dat het slecht met me ging als ze ernaar vroegen. Ik ging voor het eerst eerlijk antwoorden. Daardoor begonnen mensen door te vragen. Ik vertelde over de rechtszaken en over de gevoelens waar ik mee liep. De moedeloosheid. Tegen vrienden, maar ook af en toe tegen mensen die ik niet zo goed kende. Dat luchtte onwijs op. Ik was bang dat men me zou veroordelen, maar dat gebeurde helemaal niet. Ik kreeg juist veel begrip en steun. Als ik dat eerder had geweten...
Wat ik andere mannen zou aanraden
Andere mannen zou ik willen aanraden om erover te praten. Dat is heel makkelijk gezegd, want ik weet hoe hard sommige mannen kunnen reageren als je je kwetsbaar opstelt, maar het is de eerste stap naar een beter leven. Vrienden of familie die dichtbij je staan, hebben soms geen idee wat er speelt in je leven. Door erover te praten weten mensen hoe je je voelt en wat je denkt. Ik verwachtte zelf ontzettend veroordeeld te worden, maar dat gebeurde helemaal niet. Ik kreeg heel veel begrip en mensen dachten met me mee over hoe ik verder kon. Je bent niet de enige met dit soort gevoelens en het is ook zeker niet raar. Houd daarnaast ook vooral hoop, want hoe eindeloos het ook lijkt te duren, er komt een tijd dat het weer beter gaat worden.
Het leven nu
Het gaat nu goed met me. Ik heb een fijne balans in mijn leven tussen mijn dochter, werk en sociaal leven. Het is soms best zwaar om de volledige zorg te dragen en ik heb ook wel eens mindere dagen. Ik heb die dagen leren accepteren en geleerd om dat aan te geven aan mijn omgeving, dan neem ik wat ruimte en pak ik de draad weer op.
Inmiddels heb ik een lieve vriendin die me begrijpt en me accepteert. Ik heb haar eigenlijk al heel vroeg verteld wat mijn situatie is en hoe mijn leven de afgelopen jaren is geweest, daar reageerde ze heel begripvol op. We zijn nu alweer meer dan een half jaar samen. Ze snapt me en ik kan bij haar mijn verhaal en gevoel kwijt. Ook de omgang met de moeder van mijn dochter gaat nu heel goed. We communiceren en zoeken samen naar oplossingen voor de obstakels die we tegenkomen. Dat is jaren lang niet geweest. Achteraf kan ik dat snappen. Tijdens de rechtszaken sta je recht tegenover elkaar en daar komen heel veel emoties bij, dat is begrijpelijk.
Doordat ik een stap achteruit heb kunnen zetten en in perspectief heb kunnen kijken naar de rechtszaken, is het me goed gelukt om boze emoties los te laten. We stonden tegenover elkaar en we waren het niet eens over wat goed is voor onze dochter, maar nu kunnen we verder. Samen, maar gescheiden. Door de negatieve emoties daarbij los te laten en een plek te geven, gaat dat nu ontzettend goed en ben ik trots op hoe we het samen als ouders doen. Ik durf nu te zeggen dat het goed met me gaat, dat ik trots ben op waar ik ben en dat ik gelukkig ben.
Praten over zelfdoding kan 24/7 gratis en anoniem via 0800-0113 en via de chat op 113.nl