Naomi is een dertigjarige schrijfster met psychische problematiek. Ze leidt een klein, stil leven in Denemarken. Opgeleid als huisschilder werkt ze nu dertig uur per week in een verfwinkel. Daarnaast is ze bezig met een nieuw boek, een verhalenbundel waarmee ze het taboe op de psychiatrie wil verminderen door erover te schrijven. In een interview met 113 Zelfmoordpreventie deelt Naomi meer over borderline persoonlijkheidsstoornis, suïcidaliteit en haar recent uitgekomen boek Bloedblaren.
Borderline Persoonlijkheidsstoornis
Ik kreeg rond mijn zestiende de diagnose borderline persoonlijkheidsstoornis en hechtingsstoornis toen ik was opgenomen in een psychiatrische kliniek. Veel later, in Denemarken, kreeg ik opnieuw deze diagnose, maar deze werd eigenlijk min of meer overgenomen dan dat deze gebaseerd was op een nieuw diagnostisch onderzoek. Ik heb me meer dan tien jaar hardnekkig verzet tegen de diagnose en tegen het hebben van een psychische ziekte, tot ik in 2019 suïcidaal werd en er meer acceptatie kwam om maar wat hulp te kunnen krijgen. In 2020 deed ik een zelfmoordpoging. Ik was daarna vijf weken opgenomen en werd uitgebreid onderzocht, om uiteindelijk een nieuwe diagnose te krijgen: schizotypische persoonlijkheidsstoornis.
Vooroordelen over borderline
Ik heb mijn halve leven rondgelopen met de diagnose borderline. Als tiener was ik er open over en hield zelfs een korte presentatie voor de klas. Toen ik naar de universiteit ging, wilde ik 'normaal' zijn en begon ik mijn verleden en problematiek te verzwijgen. Ik was bang dat als ik zou vertellen over mijn borderline dat ik dan meteen afgeschreven zou worden. Dat hield ik zo'n tien jaar vol, tot het niet meer ging. Ik kan niet fulltime werken; korte opnames en ziektedagen thuis maakten dit steeds duidelijker. Dan moet je toch met een verklaring komen. Ik kwam in Denemarken terecht in een heel andere, zachtere cultuur dan in Nederland. Ik hoefde helemaal niets uit te leggen en de meeste mensen gingen mij niet anders benaderen, psychische ziekte wordt hier nauwelijks anders gezien dan fysieke ziekte.
De relatie tussen borderline en suïcide
Soms kom ik in een stroomversnelling terecht... 'Er hebben wat mensen afspraken afgezegd met me. Iemand op werk zegt iets wat ik negatief en afwijzend opvat. Daarna hoeven mensen al niets meer te zeggen, want ik weet wat ze over mij denken en het is alleen maar negatief... Ik heb morgen een afspraak met mijn hulpverlener, maar die wordt vast ook ziek van me. Waar doe ik het nog voor, of voor wie? Laat het maar over zijn, snel en resoluut, impulsief zoals iedereen me toch al vindt.'
Wat helpt als je suïcidaal bent
Als ik het zelf nog redelijk in bedwang kan houden, helpt het mij om gewoon naar mijn werk te gaan, want daar doe ik in ieder geval geen gekke dingen en ben ik steeds bezig. Als alternatief voor een opname kan ik het mobiele spoedteam op bezoek krijgen. Dat zijn wat oudere verplegers met jarenlange ervaring in de psychiatrie die bij je thuis komen om te praten en te zien hoe het gaat. Ze zijn gekoppeld aan de psychiatrische kliniek, dus zodra het te slecht gaat om thuis te blijven kunnen ze je doorsturen. Ik kan ook zelf dag en nacht bellen naar of aankloppen bij de spoedafdeling van de kliniek. Maar als ik dat doe, weet ik en weten zij al hoe laat het is. Dan word ik opgenomen, soms heel kort, soms wat langer. Ik heb een vaste afdeling waar ik de verplegers en de psycholoog ken en waar er liefdevol op je gepast wordt.
Hulpverlening in Denemarken
Ten eerste is alle zorg gratis, ook de psychiatrie. Bij ernstige problematiek wordt gezocht naar een passend hulpaanbod. Bij jongeren wordt er jarenlang gediagnosticeerd voor er een diagnose komt. Dit vind ik niet per se positief, want dit kan ook betekenen dat je te lang moet wachten op de juiste hulp. Elke regio heeft een psychiatrische eerste hulp die je dag en nacht kunt bellen en waar je ook zonder aanmelding kunt aanbellen. Is de arts van mening dat je niet terug naar huis kunt, zul je een opname aangeboden krijgen. Dit kan een overnachting op de spoedafdeling zijn met een evaluatie de volgende dag, of direct een langer durende opname op een van de andere afdelingen. Bovendien is er het mobiel spoedteam dat bij mensen thuis komt, voornamelijk om opnames te voorkomen of als opvolging na een opname zodat je niet in een gat valt. Er wordt niet gespaard op de psychiatrie, er wordt juist geld in gestopt en in de media is er veel aandacht voor.
Mensen die zich in jouw verhaal herkennen
Er zijn lieve mensen om je heen, leun tegen hen aan. Tijdens een opname had ik een droom: mijn behandelaar stak een kaarsje aan voor mij. Toen ik haar dat de volgende dag vertelde, moest ze huilen. Ze zei: we hebben je nodig, je mag de wereld nog niet verlaten. Nu begin je met die nieuwe therapie, want je hebt nog niet alles geprobeerd.
Het boek Bloedblaren
Mijn boek is voor iedereen met psychische problematiek en voor iedereen die daarmee te maken heeft. Een sociotherapeut van vroeger heeft er veel aan gehad, zei ze, ze zou willen dat ze het had kunnen lezen toen ze nog als sociotherapeut werkte om meer begrip te krijgen. Mijn oude psychiater vond het zo goed dat ik in het boek geen diagnoses noem, omdat de mens niet een diagnose is. Maar mijn boek is ook voor sporters die soms te ver doorschieten - Wat ligt er onder dat fitte lichaam, geef je dat wel aandacht?
Het boek Bloedblaren kun je vinden op Bol.com