Onderwijs - Basisschoolleeftijd

Waar moet je op letten en rekening mee houden als suïcidaliteit ter sprake komt met kinderen? 

• Emoties mogen er zijn. Je kan rustig laten zien en aangeven dat het jou raakt. Daarmee geef je eigenlijk alleen maar het goede voorbeeld. Het verlaagt de drempel voor een ander om emoties te tonen en het erover te hebben.
• Houd het simpel. Overweldig kinderen niet met te veel informatie. Het gaat erom dat je vooral aandacht besteedt aan de vragen die de kinderen stellen, op een rustige en niet-oordelende manier. 
• Ga altijd in op de vragen van een kind. Bij algemene vragen kan dat in groepsverband. Houd het antwoord kort en bondig, ga er niet te diep op in. Bij persoonlijke vragen is het advies om het gesprek op individueel niveau aan te gaan. Een vertrouwenspersoon kan er dan bijvoorbeeld even uitgaan met het kind.  
• Geef geen details over een zelfdoding, zoals de methode of het middel. Zo voorkom je dat je iemand op het idee brengt dat dit een effectieve manier is. 
• Observeer het gedrag van de kinderen. Merk je dat iemand stiller wordt, net wat opstandiger of angstiger? Als het oké gaat met het kind in de groep, dan kun je op een later, rustiger moment het kind apart nemen en samen in gesprek gaan. Is het kind duidelijk overstuur of van slag, dan kan een vertrouwenspersoon er even uitgaan met het kind. 
• Benadruk dat jullie er voor iedereen zijn en alle emoties er mogen zijn, of je nou boos bent omdat je moeder wil dat je je kamer opruimt, je baalt van een cijfer voor een toets of het leven zwaar vindt; als je ergens mee zit, weet ons dan te vinden.  
• Wijs ze op een plek waar ze terecht kunnen, bijvoorbeeld als ze zelf ergens mee zitten of het onderwerp ze raakt en ze het er graag met iemand over willen hebben. ‘Je kan altijd terecht bij ons, en verder bijvoorbeeld bij de kindertelefoon of 113.’
• Wees je ervan bewust dat het zo kan zijn dat iemand binnen je organisatie met suïcidale gedachten kampt, dit kan ook een medewerker zijn. We weten dat het helpt als je het gesprek open ingaat.  
• Zorg dat de vertrouwenspersonen, en zorgcoördinatoren de VraagMaar-training hebben gedaan. Dit is een gratis online training van 1 uur. Daarin leer je hoe je een gesprek kan aangaan op het moment dat je vermoedt dat er suïcidaliteit speelt. Er is ook een variant die zich specifiek richt op het voeren van het gesprek met jongeren. 
• Informeer de ouders vooraf indien mogelijk wanneer het onderwerp ter sprake kan komen, en anders achteraf. Je kan ze ook op de VraagMaar-training wijzen en op de Zelfmoordpreventiewijzer. 
• Gebruik een boek voor meer inspiratie, bijvoorbeeld Sloep vaart verder of De visjes van Océane.
• Bekijk de Tien tips voor mediaprofessionals.pdf (113.nl)

Uitleg over 113

Als je wil uitleggen wat 113 doet, kun je deze (laagdrempelige) voorbeeldtekst daarbij gebruiken: 

Iedereen maakt weleens iets vervelends mee wat hem raakt of zit wel eens niet zo lekker in zijn vel. Dat is normaal, het hoort bij het leven. Je kan soms ook helemaal vastlopen, zo sterk, dat je geen zin meer hebt in het leven. Dan is het fijn als je bij iemand je hart kan luchten, met iemand samen kan bespreken wat je nu nodig hebt en iemand je wijst op de personen en plekken waarbij je steun en hulp kan vinden. Daar is 113 voor. Je kunt gratis bellen en chatten naar 113. 

113 doet nog een heleboel andere dingen. 113 doet onderzoek, voert projecten uit en helpt andere organisaties en mensen op weg. Allemaal met als doel om mensen die vastlopen in het leven te helpen en dat minder mensen als gevolg radeloos en alleen sterven. Want dat gebeurt soms, dat iemand zich zo klemgezet, wanhopig, verdrietig, en naar voelt, dat deze geen andere uitweg ziet dan de dood en uit het leven stapt. En dat is natuurlijk heel verdrietig. In de eerste plaats voor de persoon zelf, maar ook voor alle mensen om hem of haar heen. Gelukkig is er een heleboel dat gedaan kan worden om dat moment voor te zijn en een persoon die gedachten aan zelfdoding heeft, te helpen. En veruit de meeste mensen lukt het om weer uit het diepe dal te komen.